Dünya tarihinin en etkili pandemi süreçlerinden biri olarak tarihe geçecek olan koronavirüs salgını süresi içerisinde hamile olan anne adaylarının biraz daha fazla endişe duymaları ve “Korona sürecinde hamile olanlar nasıl korunabilir?”, “Nelere dikkat etmelidir?”, “Nelerden kaçınmalıdır?” gibi sorulara cevap aramaları çok normal. Öyle ise hamilelerin koronodan korunması ve süreci en iyi şekilde geçirmesi için biraz bilgi edinmekte fayda var.
Neden hamilelikte korona olma kaygısı çok daha fazladır?
Hamilelik süreci bir anne adayı için hayatının unutulmaz anlarıdır. Dünyaya gelecek olan bir bebeğin içinde şekillendiğini, kımıldadığını, nefes alıp verişini, kalp atışlarını duymak, bilmek ve hissetmek bambaşka ve tarif edilemez bir duygudur.
Anne olma duygusunun verdiği sorumluluk hissi de bir yandan anne adaylarına bazı endişeler yaşatabilir. İçindeki masum ve savunmasız olan yavrusunun zarar görmemesi için kendi hayatındaki düzeni değiştiren anneler, yeme içmesinden, oturup kalkmasına, uyku düzeninden sporuna kadar birçok alanda hayatında yenilikler veya değişiklikler yapmak zorunda kalıyor.
Ülkemizde 2020 yılının mart ayından bugüne kadar devam eden korona virüs salgını nedeniyle anne adayları bir kat daha endişeli olmaktadır. Neyse ki şu ana kadar anneden karnındaki bebeğine geçmiş bir vakanın görülmemiş olması rahatlatıcı bir sebeptir. Ancak uzmanlar bu durumunun hamileler için sıfır risk olarak görülmemesi gerektiğini belirtmektedir.
Hem ülkemizde hem de dünyada elde edilen veriler, koronavirüsün hamileler ve bebekleri üzerinde bir etki ettiğine dair bir sonuç vermemektedir. Yani hamile olanların daha yüksek bir risk altında olduğuna dair bir veri bugüne kadar oluşmamıştır.
Ancak bilinen bir şey var ki o da gebelikte bağışıklık sisteminin genel olarak baskılanmış olduğudur. Özellikle grip, influenza ve diğer enfeksiyon kaynaklı hastalıklar, hamileler için risk oluşturmaktadır. Anne adayları için influenza virüsünün çok tehlikeli olduğu da bilinmektedir. Bugüne kadar ortaya çıkan sonuçlar ve veriler Kovid-19 için böyle bir bulgu ortaya koymamıştır.
Koronavirüs için şimdiye kadar herhangi bir durum ortaya çıkmamış olması rahatlatıcı bir etken olarak görülürken, daha önceki salgınlardan ve aynı virüs ailesinden olarak görülen SARS-CoV, MERS-CoV gibi diğer virüslerin hamilelik sürecinde ciddi komplikasyonlara yol açtığı da göz önünde tutulmalı ve dikkatli olunmalıdır.
Gebelik sürecinde koronavirüsten nasıl korunmalıyız?
Koronavirüs (Kovid-19) için Sağlık Bakanlığının salgının en başından beri sürekli olarak yaptığı uyarılarda el ve diğer yüzeylerin temizliği (hijyen), mesafe ve maske kurallarına riayet etmek hamileler için de birinci şart olmalıdır. Bunun dışında hamileler için belirlenen beslenme ve dinlenme önerilerine dikkat edilmesi faydalı olacaktır.
Anne adayları salgın sürecinde hem kendilerini hem de bebeklerini korumak için adeta kılı kırk yarmalı, her şeyine dikkat etmelidir. Kalabalık ortamlara zorunlu olmadıkça gidilmemeli, havasız ve kapalı alanlarda bulunmaktan kaçınmalı, havadar ve bol oksijen, taze hava alınabilecek yerlerde vakit geçirilmelidir. Toplu taşıma gibi kalabalık ve havasız alanlara girmemelidir. Hastaneye de zorunlu olmadıkça gitmemeli, takip edilmesi gerekenleri yapılabiliyorsa telefonla görüşerek yapmaları gerekmektedir.
Madde madde anne adayları için koronavirüsten korunma önerileri şöyle sıralanabilir:
- Bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırarak taze hava girişini sağlayın.
- Mecbur kalmadıkça dışarıya çıkmayın, ihtiyaçlarınızı internetten sipariş edin veya tanıdıklarınızdan yardım isteyin.
- Toplu taşıma araçlarından uzak durun, havasız ve kalabalık alanlar risklidir.
- Ellerinizi sık sık yıkayın, hijyene dikkat edin.
- Kişisel eşyalarınızı evdeki aile fertleriyle ortak kullanmayın. (Havlu, cep telefonu, bardak, tabak, vb.)
- Düzenli uyku ve sağlıklı beslenmeyi ihmal etmeyin.
- Günde en az 2 litre veya daha fazla su için.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek için tavsiye edilen gıdalar alın.
- Grip, nezle gibi belirtileri olan kişilerden uzak durun.
- Evinize dışarıdan gelecek misafirlere ara verin, aile dışından kimseyle görüşmeleri kısıtlayın.
- Ev içinde de mesafenizi koruyun, dışarı çıktığınızda mesafeye daha fazla dikkat edin.
- Yurt içi veya yurt dışı seyahatlerinizi iptal edin.
- Sosyal aktivitelere de bu süre içinde katılmayın.
Hamilelerin korona sürecindeki psikolojileri
Anne adaylarının ruhsal durumlarının normal sürece göre daha da hassas olması beklenen bir durumdur. Anne adaylarının gebelik hormonları ile birlikte duyarlılığı artar. Bedenindeki fizyolojik değişimler psikolojisinde değişikliğe yol açabilir. Bu nedenle korona virüs süreci anneyi psikolojik olarak biraz daha fazla etkileyebilir. Öncelikle dikkat edilmesi gereken şey, bilgi kirliliğinden uzak durmaktır. Korona virüse dair birçok yanlış bilgi internet ve sosyal medyada yayılmaktadır. Doktorunuzdan duymadığınız bilgilere kulak asmayın ve inanmayın.
Yalan yanlış yazılan şeylerin doğru bilgi olmadığını bilerek sizi etkilemesine müsaade etmeyin. Gerekli ve önerilen tedbirleri alarak, moralinizi yüksek tutarak bebeğinizi sağlıklı bir şekilde kucağınıza alacağınız günü düşünerek bu süreci atlatabilirsiniz. Sizin güç alacağınız en güzel şey, bebeğiniz. Onun sağlığını düşünerek ve güzel şeyleri hayal ederek kendinizi gereksiz stresten uzak tutabilirsiniz.
Uzmanlar, hamilelik sürecinde koronaya karşı kaygılı olan anneleri ve en büyük yardımcısı olacak olan babaları sabırlı olmaları konusunda uyarıyor. Hormonal değişikliklerin annedeki kaygıyı artırdığını belirten uzmanlar, hamilelerin aklındaki “Sağlıklı ve vaktinde doğum yapabilecek miyim?”, “Virüs kaparsam tedavi görebilir miyim?”, “Bebeğime virüs geçer mi?”, “Bebeğim kalıcı zarar görür mü?”, “Doğum sonrasında emzirebilir miyim?” gibi soruların olmasının anlaşılır olduğunu ifade ediyor. Bu noktada önemli olan, süreçten sağlıklı bir şekilde çıkacağına olan inancı hep diri tutmak ve nihayet sağlıklı bir şekilde anne ve bebeğin evine ulaşmasına yardımcı olmaktır.
Hamile kadınlar korona testi yaptırabilir mi?
Gebelik sürecinde koronavirüs belirtileri olduğuna inanan bir anne adayının test yaptırması ile ilgili olumsuz bir görüş bildirilmemiştir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hamilelerin Kovid-19 testi yaptırmaları ile ilgili olarak, koronavirüs semptomları olan hamile kadınlara test için öncelik verilmesi gerektiği görüşünü bildirmiştir.
Anne korona virüs taşıyorsa bebeğe de bulaşır mı?
Bugüne kadar yapılan araştırmalarda, bebeğin anne rahmindeyken virüs kaptığı ya da anne sütünden bulaştığı yönünde herhangi bir kanıt yoktur.
Virüsün bulaşma durumu solunum yoluyla olduğu bilinmektedir. Böyle bir durumda anne bebeğini emzirirken maske takmalıdır. Virüsün bebeğe bulaşmaması için alınması gereken önlemler, doktor ve sağlık ekibi ile birlikte belirlenmelidir.
Emziren anneler nelere dikkat etmeliler?
Herhangi bir Covid-19 şikâyeti olan veya hastalık belirtileri gösteren annelerin bebeklerini emzirirken dikkatli olması gerekir. Unutmayın ki bebeğiniz için en önemli besin kaynağı anne sütüdür. Bebeği emzirme döneminde olan annelerin dikkat etmesi gerekenler şunlardır:
- Anne herhangi bir virüs bulaş riskine karşı maske takmalıdır.
- Virüsün bulaşma yollarından biri de ellerimizdir ve eller sık sık sabunla yıkanmalıdır.
- Bebek ile anne arasındaki ten teması önemlidir, buna özen gösterilmelidir.
- Temas edilen yüzeyleri rutin olarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
Genel itibariyle hamilelik ve koronavirüs sürecini özetleyecek olursak, karşımıza çıkan veriler ve bulgular kaygı duyacak bir durum olmadığını gösteriyor. 1 yıldır dünyada süren korona pandemisinden elde edilen veriler, yapılan araştırmalar hamilelikte korona olunması durumunda hamile olmayanlara nazaran çok daha ciddi sonuçlar ortaya çıkmıyor. Hamileler de diğer bütün insanlar gibi aynı şekilde virüsle karşı karşıya. Herhangi bir dezavantajlı durum yok denilebilir.
Siz anne adayları, hamilelikte koronadan korunmak için gerekli önlemleri aldıktan sonra Sağlıklı ve huzurlu bir şekilde bebeğinizi kucağınıza alıp seveceğiniz, ona ninniler söyleyip uyutacağınız güzel günleri hayal ederek, bu zor ve sıkıntılı günleri atlatabilirsiniz.
Dilerseniz aşağıdaki bağlantılara tıklayarak diğer makalelerimize göz atabilirsiniz.
Hamilelik ve Korona Virüs: https://www.bebek.com/hamilelik-ve-corona-virus/
Bebeklerimizi Koronadan Nasıl Koruyabiliriz?: https://www.bebek.com/bebeklerimizi-koronadan-nasil-koruyabiliriz/
Corona Virüsü ve Emzirme: https://www.bebek.com/corona-virusu-covid-19-ve-emzirme/
