Montessori Eğitimi

İçindekiler

Her bir çocuğun bireyselliğine önem veren bir pedagoji: Montessori Eğitimi

Günümüzde birçok kez duyduğumuz “Montessori” kelimesi aklımıza hemen ahşap oyun figürlerini, yapbozları, tangramları, ip geçirme ve boncuk sıralama materyallerini getiriyor olmalı. Bunlarla birlikte, montessorinin geniş bir tanımı ve savunduğu eğitim yöntemleri vardır.

Montessori, bilimsel araştırmalarla geçerliliği kanıtlanan bir yöntem olmakla beraber, 100 yılı aşkın bir süredir çocuklar üzerinde uygulanmaktadır. Öyleyse, artık ülkemizde de birçok bebeveynin ve eğitim kurumunun yararlandığı montessori eğitimi nedir, hadi inceleyelim…

Maria Montessori: “Eğitimde metod değil, insan kişiliği göz önüne alınmalıdır.”

Montessori Eğitimi Nedir?

Adını İtalya’nın ilk kadın doktoru, pedagog Maria Montessori’den alan montessori eğitimi, ilk olarak çocuğun bireyselliğine önem vermektedir.

Her çocuğun öğrenme hızının farklı olduğunu kabul ederek, onların bireysel becerileri ve ilgi alanlarına uygun olacak şekilde “özgürce” gelişmelerine olanak sağlamaktadır.

Doğru materyal seçimi de işte tam da bu noktada devreye girmektedir.

Montessori Eğitimine Kaç Yaşında Başlanır?

Montessori eğitimi, bir eğitim sistemi olmaktan çok pedagojik bir yaklaşımdır. Bu sebeple bebeveynler veya bakım verenler doğumdan itibaren montessori eğitimine başlayabilir.

Çocuğun bu yaklaşımı benimseyebilmesi için en geç sınır 1-1,5 yaş aralığı olarak kabul görmektedir. Çocuk, daha sonra montessori yaklaşımını benimsemiş bir kreş ile desteklenmeye devam edebilir.

Montessori Eğitiminde Materyal Seçimi Nasıl Olmalıdır?

İyi bir gözlem sonucu seçilen montessori materyalleri bazen kurumuş bir yaprak, bazen ise bir kozalak olabilir. Montessori materyalleri genel olarak doğal eğitici oyun araçlarından oluşmaktadır.

Dikkat edilmesi gereken, bu materyalleri doğru kategorize etmek ve çocuğun istediği anda ulaşabileceği yerlerde yerleştirmektir. Seçim hakkı her zaman çocuğa aittir. Bu hak, çocuğu içinden gelen bir disipline sokar ve bu sayede sakin ve gergin olmayan bir atmosfer oluşur.

Montessori Eğitim Ortamı Nasıl Olmalıdır?

Montessori felsefesine uygun ortamı sağlamak sanıldığı kadar zor değildir. Sadece çocuk odası değil, evin diğer alanlarında da montessori felsefesine uygun olacak şekilde planlanabilir.

Montessori eğitim ortamında dikkat edilmesi gereken en önemli iki şey: özgür hareket alanı ve özgür seçim hakkı. Yazıda daha önce de belirtildiği üzere, bu eğitim metodu çocuğun bireyselliğini odağa alarak özgürce gelişmesine olanak tanımaktadır.

Ortamda düzenli bir şekilde kategorize edilmiş eğitici materyaller bulunmaktadır. Çocuğun istediği an, istediği etkinliği yapma özgürlüğü olabilmesi için geniş hareket alanı vardır. Bunların yanı sıra çocuk, yeme-içme gibi kendi ihtiyaçlarını giderebilme imkanına da sahiptir.

Eğitim süresince çocuk, iyi bir gözetmen tarafından gözlemlenmekte ve uygun materyaller ile desteklenmektedir. Özetle, tüm eğitim ortamı çocuğun kendini bir birey olarak hissetmesi ve hataları aracılığıyla doğruyu öğrenmesi; kendi kendini eğitmesi için planlanmaktadır.

“Kendim yapabilmem için bana yardım et.” cümlesi montessori pedagojisinin ana fikridir.

Montessori Eğitimi Ev Ortamında Verilebilir mi?

Doğru koşullar sağlandıktan sonra neden olmasın? Evde montessori eğitimi için de yukarıda bahsedilen özgür alanı oluşturmak gerekmektedir.

Çocuğun gözetmeni bebeveyni ya da bakım vereni olabilir. Çocuğun görsel zekâsı ön planda ise, ortamda görsel materyallere ağırlık verilebilir.

Çocuğun sayısal zekasının ön planda olduğu gözlemlenmiş ise, çocuk mantık oyuncakları / setleri ile desteklenebilir.

Çocuğun tasarım becerileri baskın ise, yapboz / ip geçirme / boncuk sıralama gibi materyallere daha çok yer verilebilir. Tabi ki seçim hakkının çocuğa ait olduğunu unutmadan! Yetişkinin istediği veya faydalı gördüğü etkinlik değil; çocuğun ilgilenmek istediği etkinlik değerlendirilmelidir. Bebeveynin veya bakım verenin görevi materyali tanıtmak ve kategorize edilmiş olarak ortamda konumlandırmaktır.

Montessori eğitimine yardımcı ürünler için bağlantımızı ziyaret edebilirsiniz: https://www.e-bebek.com/search?text=montessori

Montessori Eğitiminin Amacı Nedir?

Montessori eğitiminin yegâne amacı, çocuğun kendi kişilik oluşumunda aktif rol oynayabilmesine ve öz yeterlik kazanmasına destek olmaktır. Böylelikle çocuk, başarma kapasitesi hakkında kendine yönelik olumlu bir yargı geliştirebilecektir.

Montessori etkinlikleri ile desteklenen çocukların erken yaşta okuma-yazmayı öğrendikleri, yaratıcılıklarının ve dil becerilerinin ise yaşıtlarından üstün olabildiği gözlemlenmektedir. Bunun yanı sıra, ince ve kaba motor becerilerinin gelişimi de desteklenmektedir.

Kısacası her çocuk öğrenmek ister. Bu bağlamda eğitim sürecinin özü bir “kendi kendini eğitme” sürecidir. Montessori pedagojisinin de en temel amacının bu doğal öğrenme akışını desteklemek olduğunu söyleyebiliriz.

Evde Yapılabilecek 10 Basit Montessori Aktivitesi

Bebeğin koparıp alması için duvara renkli bantlar, ponponlar veya stickerlar yapıştırmak.
Kumbara ya da kumbara görevi görebilecek bir nesne içerisine delik boyutunda malzemeler atmak. (Malzemelerin üzerinde ilgi çekmesi adına hayvan, taşıt vb. farklı figürler yer alabilir.)
Bebeğin çekerek çıkarması için süzgecin deliklerinden ip veya kurdele geçirmek.
Düz bir yüzeye yerleştirilmiş ilgi çekici birkaç görsel üzerine ıslak mendillerin açma-kapama sistemlerini yapıştırmak ve bebeğin kapağı açarak görsele ulaşmasına fırsat tanımak.
Şeffaf bir poşet, streç film, poşet dosya ya da fırın poşetine bebeğin hareket ettirmesi adına farklı dokularda malzemeler koymak ve yere/duvara yapıştırmak. (Örnek malzemeler: bakliyat, ponpon, yumurta kabuğu, boya, vb.)
Sandalye veya masa bacağının çevresine her iki yönü de yapışkan olacak şekilde bant dolamak ve yapışkan yüzeylere hafif ve çeşitli oyun malzemeleri yerleştirmek.
Buz veya kum dolu bir kaba birkaç oyun malzemesi yerleştirerek bebeğin eğlenerek duyu bütünlemesine fırsat yaratmak.
Bebeğin açıp ortaya çıkarması adına birkaç hayvan, meyve ya da taşıt figürünü renkli kağıtlar ile kaplamak.
Bir çırpıcının içini mümkün olduğunca fazla top ya da ponpon ile doldurmak.
Çubuk makarnaya veya fazla esneme payı olmayan bir tele yüksük makarna veya renkli boncuklar dizmek. (Zorluğu arttırmak için örnek bir şablon belirlenebilir.)