Riskli bebek nedir?
Riskli bebekler, erken ya da düşük kilolu doğum, kuvöz yatışı, zor doğum, oksijensiz kalma ve kanama problemi gibi özel durumlara sahip bebeklerdir.
Riskli bebek bir tanı değildir. Riskli bebeklerin gelişim geriliği yaşama olasılıkları daha fazladır. Bu nedenle bebeğin gelişimsel yönden düzenli takip edilmesi ve desteklenmesi gerekmektedir.
Bir bebeğin riskli bebek olması, mutlaka hastalıklı veya engelli bir çocuk olacağı anlamına gelmez.
Riskli bebeklerin profesyonel bir destek ile yaşına uygun gelişimi yakalaması hedeflenir.
Erken Müdahale Programı nedir?
Erken müdahale 0-3 yaşta gelişimsel olarak tüm bebek ve çocukların değerlendirilmesini kapsayan bir süreçtir. Fizyoterapist, psikolog, pedagog ve çocuk gelişim uzmanı, programı yürüten kişilerdir.
Erken müdahale, riskli bir bebeğin, yaşamının ilk 3 yılında çocuğun gelişimsel sorunlarının engellenebilmesi ve çocuğun potansiyelinin en üst düzeye çıkartılabilmesi için bir fırsat yaratmaktadır. Erken müdahale programında riskleri tespit edilmesi, desteklenmesi ve bebeğin yaşıtları ile paralel gelişim göstermesinin sağlanması hedeflenir.
Bebeğin ihtiyaçları çeşitli testler ve gözlemsel değerlendirmeler kullanılarak belirlenir. Bunların başında Prechtl Analizi, AİMS, DENVER testleri gelir. Süreç anne-baba eğitimiyle devam eder. Programın süresi ve kapsamı bebeğin ve ailenin ihtiyaçları doğrultusunda belirlenir.
Erken müdahale uzmanları, çocuğun öğrenmesini ve gelişimini destekleyecek yaklaşımları günlük yaşamlarıyla birleştirmelerinde, aileye yardımcı olur. Böylece erken müdahale çalışmaları yalnızca belirli saatler içinde sınırlı kalmaz ve çocuğun günlük rutininde, beslenme, oyun, giyinme, banyo zamanı gibi sürelere de aktarılır.
Erken dönemde başlanan gelişimsel destek programları pek çok bebeğin ve ailenin yaşam kalitesini artırmaktadır.
Aileler hem psikolojik destek alarak hem de rehabilitasyon seansı sırasında sürecin aktif parçası olarak erken müdahale programından faydalanırlar. Böylece ailenin tüm fertleri yaşanabilecek sorunları çözmek için etkin yöntemler geliştirilebilir. Depresyon ve kaygı bozuklukları gibi psikolojik sorunları yaşama oranı düşüyor.
Erken Müdahale Programından Kimler Faydalanır ve Hangi Hizmetler Alınabilir?
Erken müdahale programından başta riskli bebekler olmak üzere, tüm bebek ve çocuklar ile onların aileleri faydalanır. Program kapsamında alınabilecek hizmetler şunlardır:
- Çocuk Gelişim / Pedagojik Danışmanlık
- Psikolojik Danışmanlık
- Tıbbi Danışmanlık
- Fizyolojik Gelişim Danışmanlığı
- Özel Eğitim
- Dil ve Konuşma Terapisi
Riski azaltmanın en etkin yolu, ailenin erken bilgilendirilmesi ve tedavi için uygulanacak bilimsel programların zamanında gündeme alınmasıdır.
